Yeni reform paketi ile yeni vergiler geliyor…
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı yeni reform paketine göre bakanlık sermayeye yeni vergiler getirecek, vergilerin payı artacak.
Bakanlık tarafından çalışmaları yürütülen TBMM’ye sunulacak pakette, “vergi adaletinin güçlendirilmesi, sermayeye yönelik vergi uygulamaları getirilmesi ve doğrudan vergilerin payının artırılması için” düzenleme önerileri yer alıyor.
Yeni reform paketine göre çok uluslu şirketlere asgari kurumlar vergisi uygulaması kapsamında doğrudan vergilerin payını artırmak için yerel asgari kurumlar vergisi ve asgari gelir vergisi modeli devreye alınacak.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda açılacak yeni bir bölüm ile çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi (küresel asgari kurumlar vergisi) alınması planlanıyor.
AB ülkeleri dahil 30’dan fazla ülkede yasalaşan küresel asgari kurumlar vergisinde, yıllık konsolide hasılatı 750 milyon avroyu aşan çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve iş yerleri asgari yüzde 15 kurumlar vergisi vermekle yükümlü. Bu şirketlerin faaliyette olduğu ülkede ödenen kurumlar vergisi yükü yüzde 15’ten aşağıdaysa uygulamayı yasalaştıran ülkeler, ilgili ülkenin almadığı vergi farkını tahsil edebilecek. Dolayısıyla asgari kurumlar vergisi uygulamasına geçmeyen ülkeler, vergileme haklarını bir başka ülkeye devretmiş olmakta.
Türkiye’de nihai ana işletmesi yurt dışında bulunan 1024 grup ve bunların ülkede 2 bin 134 işletmesi mevcut.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin yaklaşık yarısının zarar beyan edip matrah bildirmezken faaliyetlerini yüksek cirolarla faaliyetlerini sürdürdüğü ve bu konuda AB ve OECD uygulamalarının incelenerek mükelleflerin beyanları ile hasılat ve ödeme güçlerinin birbirleriyle kıyaslandığı bir model bakanlık tarafından hazırlandı.
Bu kapsamda ödenmesi gereken kurumlar vergisi, beyan edilen kazancın indirim ve istisnalar düşülmeden önceki tutarının belirli bir oranı ile gelir tablosundaki kazancın belli bir oranı matrah olarak kabul edilerek bulunacak vergiden yüksek olanı esas alınacak.
Ödenen asgari kurumlar vergisi, izleyen 5 hesap döneminde işletmelerin daha yüksek vergi ödemesi gereken durumda ödenecek vergiden mahsup edilecek. Bazı istisnalar (iştirak kazançları, emisyon primi kazançları gibi) asgari vergi hesaplamasında kazançtan indirilecek.
Yeni işe başlayan mükellefler 3 yıl asgari vergiden muaf olurken, Yatırım teşvik belgesi ile yatırım harcaması yapan mükelleflerin hakları korunacak.
Gerçek usulde vergilendirilen ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarına asgari gelir vergisi uygulaması geliyor.
Gelir vergisi mükelleflerinin önemli bir kısmının zarar beyan ettiği veya beyanları ile hasılatları arasında önemli uyumsuzluklar tespit edildiği için yeni bir model kurulması planlanıyor. Bu modele göre mükelleflerin beyan edecekleri kazanç, gelir ve kazanç bildirimi tablosundaki getirileri belirlenecek bir orandan az olamayacak.
Serbest meslek kazancı elde edenlerin beyan edeceği kazanç brüt asgari ücretin yıllık tutarının altında olamayacak.
Hasılat üzerinden ödenen asgari vergi farkının izleyen 5 hesap döneminde mahsubuna izin verilirken, yeni işe başlayanlar asgari vergiden 3 yıl muaf olacak.
Türkiye’nin büyük yatırımlarından elde edilen kazançlara ise artırımlı kurumlar vergisi uygulanması planlanıyor.
Reel sektör de yüzde 25, banka – finans kurumlarında yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açık şirketlerde yüzde 23, imalatçılarda kurumlar vergisi oranı yüzde 24.
Banka ve finans kurumlarındaki gibi yap-işlet-devret (YİD) modeli ile kamu-özel işbirliği (KÖİ) projeleri kapsamında faaliyet gösteren kurumların kazançlarına yönelik kurumlar vergisi oranı yüzde 25 ‘ten yüzde 30’a çıkarılacak.