

Gram altın yine rekor kırdı…
Sekiz haftadır yükselişte olan altın, 2 bin 943 dolara yükseldi.
Ons bazındaki rekorunu yine kırdı.
Serbest piyasada 24 ayar gram altın ilk kez 3 bin 550 TL’ye çıktı. Yatırım bankası (Goldman Sachs) 17 Şubat tarihinde 2025 yıl sonu öngörüsünü 3 bin 100 dolara yükseltti.
Altın son bir yılda dolar bazında % 45’e yakın, TL bazında % 70’e yakın arttı.
Peki altının fiyatı neden yükseliyor? Yükseliş sürecek mi?
Altın ve para piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk;
“Altın fiyatları bu yıl, ekonomik veriler, faiz indirimleri gibi finansal gelişmelerle değil Trump’ın ticaret savaşını körükleyen ifadelerinin yarattığı belirsizlik ortamıyla şekilleniyor”
dedi.
ABD Başkanı Trump, 20 Ocak’ta göreve geldikten hemen sonra Çin, Kanada ve Meksika’ya gümrük vergisi uygulayacağını ilan etmişti.
Kanada ve Meksika’ya yönelik önerisini şimdilik dondurdu, ancak Çin’e yüzde 10’luk gümrük vergisi yürürlüğe girdi.
Çin ise başta kömür olmak üzere ABD mallarına uyguladığı farklı vergilerle misillemeyle karşılık verdi.
Trump, çelik ve alüminyum ithalatına 4 Mart’ta başlamak üzere yüzde 25 vergi koydu. 17 Şubat’ta yaptığı açıklamada ise ABD mallarına KDV gibi ek vergiler uygulayan tüm ülkelere “karşılıklı vergi” bağlamında “ne daha fazla ne de daha az” gümrük vergisi koyacaklarını ilan etti. Gümrük vergilerinin Avrupa’ya sıçraması endişesi piyasaları tedirgin ediyor.
Altın ve para piyasaları uzmanı Şirin Sarı, altın talebinin siyasi, ekonomik, jeopolitik nedenler dolayısıyla dünya çapında tabana yayıldığını, Ortadoğu’da ateşkese dair ümitlerin azaldığı, Rusya – Ukrayna arasındaki barışın zorluğunun anlaşıldığı, gergin jeopolitik ortam altının fiyatını etkileyen faktörler arasında olduğunu söylüyor.
Amerikan Merkez Bankası FED’in yıllık yüzde 2 faiz hedefinden uzaklaşmış olmasının da altının yükselişinde önemli bir faktör olduğunu, ocak ayında beklenenden yüksek gelen ABD enflasyonu ve yeni gümrük vergilerinin enflasyona işaret etmesi, Merkez Bankası’nın faiz indirimi takvimini olumsuz yönde etkileyebilir.
ABD’nin sahip olduğu altınlarını dünyanın en büyük fiziki altın borsası olan Londra Altın Borsası’ndan ABD’ye taşıdığına dair haberler de altına talebin göstergeleri arasında.
Londra’dan aktarılan altınlarla da beraber New York’taki COMEX borsasındaki altın miktarı Trump’ın seçilmesinden beri yüzde 116 arttı.
Altına talebin en çoğu bir süredir merkez bankalarından geliyor. Başta Çin olmak üzere Rusya, Polonya, Hindistan, Türkiye merkez bankalarının altın alımları sürüyor. Özellikle Çin ve Rusya’daki kendini güvensiz hisseden iç piyasalarda altın talebinin yükseldiğini Sarı belirtiyor.
Bireysel yatırımcılar dışında kurumsal yatırımcıların da altına artan talebi var. Özellikle Çin, ülkede bulunan sigorta şirketlerine varlıklarının yüzde 1’ini altına çevirebilmeleri iznini verdi. Hem ABD’de hem de dünyada belirsizliğin hakim olduğu bir ortamda, altının güvenli liman özelliği ortaya çıkıyor ve talep artıyor.
Talep arttıkça fiyat yükseliyor. Uzmanlar, orta ve uzun vadede de altının yükselişinin süreceğini söylüyorlar.
Türkiye’de durum
Kapalıçarşı’nın nabzını tutan esnaflardan Mehmet Ali Yıldırımtürk, altının 3000 dolar üzerine çıkacağı beklentisinin içeride de benzer şekilde olduğunu aktarıyor. Kur korumalı mevduat hesaplarının yıl sonunda sona erecek olması ve yatırım fonlarına getirilen stopaj oranlarındaki artış da vatandaşların altına yönelmelerini destekliyor. Türkiye’de altına talep, yüksek enflasyonun devam edeceği beklentisiyle de ilgili. Merkez Bankası, 7 Şubat’taki enflasyon raporunda yıl sonu beklentisini üç puan yükselterek yüzde 24’e çekmişti.
TÜİK tarafından yüzde 5 olarak açıklanan Ocak ayı enflasyonuyla da birlikte, uzmanlar enflasyona karşı korunma amacıyla altına talebin Türkiye’de de devam edeceğini düşünüyor.
Altın dünyada nerelerde var
20. yüzyıl boyunca altın üretiminin başını çeken Güney Afrika idi. 2007’de denkleme giren Çin, o dönemden beri dünyanın en çok altın üreten ülkesi konumunda. Bugüne dek 210 bin ton altın yeryüzüne çıkarıldı. 50 bin tonluk rezerv halen yer altında. Dünyada her yıl ortalama 3 bin ton kadar altın çıkartılabiliyor. Altın madenlerinin çevre ve insan sağlığına yönelik etkileri, özellikle siyanür kullanımı ve su kaynaklarının tüketimi açısından altın madenlerine yönelik itirazlar sürüyor.
Türkiye’de 19 altın madeninde yılda 31 ton altın üretiliyor.
Türkiye’de de topraklarında altın madeni kurulmasına karşı çıkan Bergamalıların 1990’lı yıllarda başlayan eylemleri bir mihenk taşı oldu. Son yıllarda da, Kaz Dağlarında kurulan Kirazlı altın madenine karşı verilen çevre mücadelesi gündeme geldi.