
AB'den Türklere 'vize kolaylığı' kararı...
Avrupa Birliği Komisyonu'ndan Türkiye'ye Schengen vizesindeki sıkıntılarla ilgili olumlu karar
Avrupa Birliği Komisyonu, kurallara uygun şekilde vizelerini kullananlara geçerlilik sürelerini kademeli artırılması için çok girişli vize verilmesini düzenleyen ve üye ülkeler arasında standart uygulama sağlanması temelinde karar aldı. Halen uygulanan "Cascade Kuralı"nın Türkiye için daha etkin kullanılmaya başlanacağı anlamına gelen ve olumlu yönde bir adım atılacağına işaret eden bu kararın ilk sinyalleri mayıs ayında verilmişti.
Almanya'nın İzmir Başkonsolosu Ralf Schröer, Schengen vizelerinin geçerlilik sürelerini kademeli olarak uzatan Cascade Kuralı'nı yakın gelecekte Türkiye'de daha etkin biçimde uygulayabileceklerini belirtmişti.
AB Komisyonu'nun 15 Temmuz 2025 tarihli ve "Türkiye'de ikamet eden ve Türkiye'de kısa süreli vize başvurusunda bulunan Türk vatandaşlarına çoklu giriş vizesi verilmesine ilişkin uyarlanmış kuralların oluşturulması" başlıklı karar aşağıdaki yöntemleri içerecek;
- Başvuru sahibinin daha önce yasal olarak kullandığı vizenin sona erdiği tarihten itibaren bir yıl içinde vize başvurusunda bulunması koşuluyla, altı aylık bir geçerlilik süresi için çok girişli vize verilmesi,
- Başvuru sahibinin, altı ay geçerli olan ve yasal olarak kullanılan önceki vizesinin sona erdiği tarihten itibaren iki yıl içinde vize başvurusunda bulunması şartıyla bir yıllık çok girişli vize verilmesi,
- Başvuru sahibinin bir yıl geçerli olan ve kurallara uygun olarak kullanılan önceki vizesinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde vize başvurusunda bulunması koşuluyla çok girişli vizenin geçerlilik süresi üç yıl olması,
- Başvuru sahibinin üç yıl geçerli olan ve yasal olarak kullanılan önceki vizesinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde vize başvurusunda bulunması halinde ise beş yıllık bir geçerlilik süresi için çok girişli vize verilmesi,
- Vizenin geçerlilik süresinin seyahat belgesinin geçerlilik süresini aşması halinde, başvuru sahibinin seyahat belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden üç ay önce sona erecek bir geçerlilik süresine sahip çok girişli bir vize verilmesi,
Bu karar Türkiye'de ikamet eden Türk vatandaşları tarafından üye devletlerin Türkiye'deki konsolosluklarına yapılan kısa süreli vize başvuruları için geçerli olacak. Profesyonel sıfatıyla vize başvurusunda bulunan kamyon şoförleri kararın kapsamı dışında.
Cascade Kuralı vize geçerlilik sürelerinin kademeli olarak artırılmasını önerse de her koşulda uygulanması yönünde bir bağlayıcılık içermiyor. Vizenin geçerlilik süresinin kısa tutulmasını gerektiren makul bir şüphe mevcutsa, bahsedilen sürelerden daha kısa geçerliliğe sahip vize verilmesi tercih edilebilecek.
İlk kez başvuranlar için;
Kararın ilk kez Schengen vizesi almak isteyenlere yönelik kural ve şartlarda değişiklik yaratan herhangi bir boyutu yok. Bu bağlamda Schengen vizesine ilk kez erişim konusunda yaşanan sıkıntıları kesin değiştirme olasılığı oldukça düşük. Ancak Schengen ülkelerine sık sık seyahat etmesi gereken ve kurallara aykırı davranmayanlar için hem prosedür hem de mali yükü azaltıcı bir etki yaratma potansiyeli içeriyor.
AB'nin benimsediği vize kuralları, belirli koşulların yerine getirilmesi kaydıyla, üye devletlerin konsolosluklarının idari yükünü azaltmak ve sık veya düzenli seyahat edenlerin sorunsuz seyahat etmelerini kolaylaştırmak amacıyla çok girişli vizeler verilmesi yönünde. Kurallar "dürüstlükleri ve güvenilirlikleri" konsolosluk tarafından tespit edilmiş başvuru sahiplerinin mümkün olduğunca basitleştirilmiş bir prosedürden yararlanmasını öngörüyor. AB, bunun için başvuru sahibinin daha önceki vizelerin yasal kullanımını kanıtlamasını bekliyor. Başvuru sahibinin ayrıca menşe ülkedeki ekonomik durumunu ve vizenin süresi dolmadan üye devletlerin topraklarını terk etme konusundaki niyetini kanıtlaması gerekiyor.
AB'nin çok girişli vizeler için öncelik verdiği kesimler;
- İş insanları
- Üye devletler ve AB kurumlarıyla düzenli resmi temaslarda bulunan devlet memurları
- Eğitim, seminer ve konferans amacıyla seyahat eden sivil toplum kuruluşu temsilcileri
- AB vatandaşlarının aile fertleri, üye devletlerde yasal olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının aile fertleri
- Mesleki veya ailevi durumu nedeniyle sık veya düzenli seyahat etme ihtiyacını kanıtlayanlar
AB Komisyonu ile Türkiye arasında Türk vatandaşlarının Schengen vizesine erişimi konusundaki düzenli temaslarda seyahat acenteleri tarafından işlenen usulsüzlükler, dolandırıcılık, insan kaçakçılığı ve hizmet pasaportlarına ilişkin şeffaflık eksikliği gibi vize prosedürünü olumsuz etkileyen konular da ele alındı. Yeni kararın alınmasında, bu temaslar bağlamında yapılan değerlendirmeler sonucunda daha önce vizelerini kurallara uygun olarak kullanmış olan iyi niyetli Türk vatandaşı başvuru sahiplerinin sayısının artmaya devam ettiği sonucuna varıldı.
AB Komisyonu bu başvuru grubunun, ilk kez başvuranların aksine, daha düşük göç ve güvenlik riski oluşturduğu için söz konusu başvuru sahiplerine yönelik olarak daha elverişli kuralların uygulanması gerektiği kararı verildi. AB Komisyonu böylece üye devletlerin risk teşkil etme ihtimali daha yüksek olan başvuruların incelenmesine odaklanmasını sağlayacağı görüşünde. Konsoloslukların kapasite açısından zorluklar yaratan önemli ve artan sayıda vize başvurusuyla başa çıkmalarına yardımcı olunması da AB Komisyonu'nun hedefleri arasında.
AB Komisyonu kararı Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çekya, Estonya, Fransa, Finlandiya, Hırvatistan, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan'a iletildi.

