Diyanet'in, kadınların miras hakkı konusundaki  cuma hutbesine, kadın hakları savunucuları tepkili.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün "Kul hakkı ateşten gömlek" başlıklı Cuma hutbesinde kadınların miras hakkı da yer aldı.

Ailede, toplum ve dünyada yaşanan bütün kötülüklerin temelinde kul hakkı ihlalleri olduğuna değinen hutbede, miras hakkı konusunda;

Hutbeye kadın hakları örgütleri, bazı hukukçular ve aktivistler karşı çıktı

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), "Hutbede açıkça kadınların eşit miras hakkına itiraz ediliyor, kadınların miras hakkı yarıya indirilmek isteniyor"  diyen platform, Diyanet'e "Anayasa ve yasalara aykırı açıklamalara son verme ve anayasal ve yasal sınırlarına çekilme" çağrısında bulundu.

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu, "Diyanet'in görevi, dini değerleri kullanarak kadınların kazanılmış medeni haklarını hedef almak değildir" dedi.

DEM Parti Kadın Meclisi ise Diyanet'in kadınlara karşı suç işlediğini belirterek, camilerde okutulan hutbeler üzerinden algı yaratıldığını, "Kadınların kazanılmış haklarını gasp etmeye dönük siyaseti meşrulaştırmanıza izin vermeyeceğiz. Diyanet, 'Kız çocuklarının Allah'ın takdir ettiği hakka razı olmaması kul hakkıdır' şeklindeki hutbeyle, bir kez daha haddini aşmış ve kadınlara karşı suç işlemiştir." sözleriyle ifade etti.

Diyanet bu konuda herhangi bir açıklama yapmadı.

Medeni Kanun'da miras, kadın ya da erkek fark etmeksizin, çocuklar arasında eşit olarak paylaştırılıyor. Kanunda, "Çocuklar eşit olarak mirasçıdır" hükmüyle net bir eşitlik vurgusu yapılıyor. Diyanet'in hutbesi ise, Anayasa'da düzenlenen laiklik ve eşitlik ilkelerinin yanı sıra, Medeni Kanun tarafından belirlenmiş haklara da aykırı olmakla eleştiriliyor.

Avukat Nezahat Demiray, hutbedeki ifadelerin açıkça Anayasa'nın 10. ve 41. maddelerine aykırı olduğunu,  "İslami hukukta kadının miras hakkı, erkeğin yarısıdır. Diyanet bunu tekrar canlandırma kaygısında. Hutbede İslami hukuka göre bir yorum yapıyor ve miras hukukuna gönderme yapıyor." Türkiye'deki laik hukuk sisteminde kadın erkeğin eşir olduğunu, "Farklı dinlerde kadın ve erkeğe farklı muamele edilebiliyor ancak laik hukukun böyle bir şeye izin vermesi mümkün değil. Hutbedeki "kul hakkı" vurgusuna dair konuşan Demiray, hukuk sistemi içerisinde böyle bir olgunun bulunmadığını, "Kul hakkına aykırıdır derken aslında erkeklerin hakkından bahsediyor. Eşit miras isteyen kız evlatların, erkeklerin kul hakkına girdiğini söylüyor." Kul hakkı" kavramının medeni hukukta yeri olmadığını belirten Demiray, "Medeni hukukta sadece hak ve eşitlik kavramı vardır"

dedi.

Avukat Canan Arın,  "Doğrudan doğruya laik hukuku yok etmek, onun yerine şeriatı getirmek için çalışıyorlar. Hem Anayasaya hem de medeni kanuna aykırıdır" dedi.

EŞİK, hutbede "kadınları eşit miras hakkından vazgeçirmek için" kullanılan dilin, "çok sert ve ürkütücü" olduğunu vurguladı.

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu, hutbedeki "ilahi adalet" söylemiyle, kadınların kazanılmış haklarını tartışmaya açmak istendiğini, Federasyon, toplumun bu konudaki tepkisini ölçülmek istendiğini savunuyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı, doğrudan Cumhurbaşkanlığı'na bağlı anayasal bir kurum. Demiray, Diyanet'in kanunla değil, doğrudan anayasa ile düzenlenmiş bir kurum. "Diyanet şu anda kendi kuruluş felsefesine aykırı davranıyor. Anayasa tarafından düzenlenmiş bir kurum, Anayasa'ya aykırı hareket ediyor. Diyanetin görevi, toplumun dini hizmetlerini yürütmektir ve çerçevesi gayet açıktır... Var olan hukuk sistemine meydan okumak gibi bir iddiası olamaz, Anayasal çerçevenin dışına çıkamaz."

ifadelerini kullandı.

EŞİK, açıklamasında, Diyanet'in yayınladığı hutbeler aracılığıyla, "Anayasa ve yasaları değiştirmeye çalışamayacağını, kadınların eşitlik ve eşit miras hakkını yok etmeye kalkışamayacağını" belirtti.

Diyanet'in 1 Ağustos hutbesinde ise kadınların toplumsal hayattaki giyim kuşamını düzenlemeye çalışmak tepki yaratmıştı.

Diyanet, "Hayâ: Allah'ın Emri, Fıtratın Gereği" başlıklı hutbesinde

Feminist Yazar Berrin Sönmez, ise bu hutbenin kadınların kıyafet seçimlerine müdahale olduğunu "Başörtümü aldım, Diyanet'in ve iktidarın ayakları altına attım" Diyanetin hutbelerinin sertleştiğini, "haya" gibi öznel kavramlar üzerinden kadınların varlığının tasarlanmak istendiğini, Giyim kuşamını belirlediğiniz bir insanın, toplumsal yaşama nasıl katılacağını da belirliyorsunuz. Bu sınır neye göre çiziliyor? O kadar öznel kavramlar ki, ileride çok daha ölçüsüz bir yere gideceğiz."

dedi.